Karel van Manderprijs en het imago rond kunstenaars

Afgelopen week won Sandra Kisters (Hoofd Collectie en Onderzoek van Museum Boijmans Van Beuningen) de Karel van Manderprijs 2020 voor haar publicatie over het imago van kunstenaars: The Lure of the Biographical: On the (Self-)Representation of Modern Artists. In De makelaar in Pruisen (2014) schreef ik een korte tekst over het imago rond kunstenaars (met name dat rond ‘imagebuilder’ Ernst Ludwig Kirchner), met een verwijzing naar het
onderzoek van Kisters. Voor de gelegenheid herpubliceer ik mijn tekst:

Aangifte in Tsjechië (deel 2)

 

Filmstill uit Zwaarbewaakte treinen van Jiří Menzel naar de gelijknamige novelle van Bohumil Hrabal

Enerverend was het wel, maar ik dacht niet aan opgeven. Spannend was vooral het contact met de hoofdinspecteur van politie in Praag. Ik had trouwens twee keer contact met zo’n hoofdinspecteur. De eerste keer ging dat via de telefoon. ‘Wacht even!’ riep de man nadat ik de helft van mijn verhaal had gedaan. ‘Dit is een interessant geval. Ik zet je op luidsterkte dan kan iedereen het horen. Leerzaam, zeer leerzaam!’ Ach wat kan mij het schelen, dacht ik. En ik deed mijn verhaal op luidsterkte. Over een man die al zes jaar lang weigerde om voor zijn kinderen te betalen. En dat is in Tsjechië strafbaar. Jazeker,

Over de Coronacrisis en de val van de Muur

Om de Coronacrisis en haar omvang deels in een context te plaatsen, kunnen we ook teruggaan naar 9 november 1989, en dan doel ik niet op mijn achtentwintigste verjaardag (ja, ik ben toevallig jarig op deze zogenaamde Schicksaltag), maar uiteraard op de val van de Muur, de periode waarin – of waarna – duidelijk werd dat het

‘The iconic turn’

 

     

Mensen die veel selfies maken, zijn narcistisch of op zijn minst een beetje ijdel. Hoe vaker ik dit lees of hoor, hoe minder ik het geloof. De veronderstelling wordt vaak iets te makkelijk gedaan, iets te klakkeloos herhaald. Momenteel werk ik aan een essay over beelddragers en kom gaandeweg op het tegenovergestelde uit: selfies en narcisme

Aangifte in Tsjechië

UMPOD in Brno. Bureau voor internationale rechtsbescherming van kinderen (Úřad pro mezinárodně právní ochranu dětí). Foto op website van het Bureau.

Vaders die financieel geen zorg voor hun nakomelingen dragen. Het zijn er helaas meer dan je denkt. Ook in 2019. Hoe geëmancipeerd is dat?

Al bijna vijf jaar draagt mijn ex-partner niet bij aan het levensonderhoud van onze kinderen. In 2017 stapte ik naar een advocaat. Dat had geen effect. Mijn ex-partner hield zich doof voor deurwaarders, bemiddelaars,

Chemnitz

Otto Dix: Bildnis der Eltern 1

Ook ik heb de beelden uit Chemnitz gezien, dat wil zeggen de protesten van de hooligans, de neonazi’s en de boze burgers. En daarna las ik op Twitter met enige verbazing de column van Leon de Winter (Telegraaf, 29 augustus) die, toen hij twee jaar geleden in Dresden en Leipzig was,

Gewittertief Nadine

Emile Nolde: Marschhof bei Seebüll

Ik had in Brandenburg dagelijks willen schrijven maar met een constante temperatuur van rond de 35 graden viel weinig te beginnen. Ik kon niet helder denken, over niks niet. Die hitte vervlakte alles. En je kunt er niet uit, dat is het ergste.

Iets over mijn leraar Duits, Joseph von Eichendorff, Hildegard Knef en Christoph Hein

      

Mijn liefde voor de Duitstalige literatuur begon op de middelbare school. Bij een goede maar tegelijkertijd wat merkwaardige docent. Hij was dik, had een snor, holde in zijn vrije uren achter lange blonde meiden aan en draaide platen van Hildergard Knef,

Grensgevallen

 Beeld: Jiři Bouda

Verschillende keren ben ik mijn paspoort verloren. Voor het eerst in 1984. Ik wisselde bij de staatsbank harde westerse valuta tegen Tsjecho-Slowaakse kronen. Daarna was mijn pas weg. Een enorm gedoe omdat de vreemdelingenpolitie mij sommeerde binnen

Evenbeelden (2) Kafka en Masereel (en mijn ex-uitgever)

 

Links: houtsnede van Frans Masereel (uit de serie ‘De zon’). Rechts: schets van Franz Kafka (bij ‘Het proces’)

Wanneer ik de houtsnede van Frans Masereel hierboven naast de pentekening van Franz Kafka zet, valt de gelijkenis onmiddellijk op: een man zit met zijn hoofd op zijn handen aan zijn bureau. Zijn werk wil kennelijk niet vlotten. De man zal zorgen hebben. En hij is moe. Doodmoe.